Frans Lieshout

Het is waarschijnlijk te danken aan zijn tekenleraar op de LTS dat Frans Lieshout ontwerper is geworden. Meneer Zwart zag zijn talent en adviseerde zijn ouders om zijn werk te laten zien op de Rietveld Academie. Ze namen hem mee naar Amsterdam. Hij was pas veertien. Op de academie herkenden ze zijn talent en waardeerden ze zijn vaardigheden, maar op dat moment was hij nog vooral bezig met natekenen in plaats van origineel werk maken. Ook was hij nog veel te jong. Later zou dat allemaal goed komen. 

1982 – Total Design, van links naar rechts, van boven naar onder: Henk Lamers, Francien van Hoorn, Mieke Alberse, Daphne Duijvelshoff, Wim Verboven, Katrien van Hoorn, Frans Nagel, Wim van der Weerd, Jeanne de Bont, Reynoud Homan, Henk van de Belt, Hans van der Kooi, Ernst Wijnekus, Frans Lieshout, Jolijn van de Wouw, Esther Verdonk, Marjo van den Broeck, Arlette Brouwers, Pien van der Zant, Anneke Landzaat, Joost Klinkenberg, Jeroen Berkhout, Ben Bos, Maria van Egmond, Wiet Weteling en in de spiegel Tjeerd Frederikse.

1956-1971 Altijd tekenen
Grafisch ontwerper en digitaal pionier Frans Lieshout wordt in 1956 geboren in Hoorn als jongste in een gezin van vijf kinderen. Thuis wordt er altijd getekend, wat voor Frans een vanzelfsprekendheid is. In de tweede klas van de lagere school wordt hij voor het eerst gegrepen door typografie, als hij naar huis loopt van school. 

Het is een groot affiche van Esso dat zijn aandacht trekt en hem mateloos intrigeert. Hij snelt naar huis om het na te tekenen. Vanaf dat moment weet hij  dat hij later iets met letters wil doen, bijvoorbeeld als reclametekenaar. Op advies van de lagere school gaat hij naar de LTS, richting schilderen. Het tekenen van letters is onderdeel van de opleiding. Als oefenstof worden onder andere de letters van de reclameborden voor voetbalclub Always Forward geschilderd. Dit komt nog het dichtst in de buurt van Frans z’n fascinatie. 

Bij zijn eerder gememoreerde bezoek aan de Rietveld Academie krijgt hij het advies om na de LTS een creatieve vervolgopleiding te gaan doen en daarna terug te komen. De grafische school aan de Dintelstraat in Amsterdam zit helaas al vol en bovendien wordt hij ontmoedigd door de onderdirecteur, die hem vertelt dat reclametekenaar een  erg zwaar beroep is, waar je ziek van kan worden. 

1971-1977 Drukkerij Stumpel
Uiteindelijk komt hij na de LTS in 1971 terecht bij de handelsdrukkerij van Drukkerij Stumpel in Hoorn, als leerling handzetter. Hier wordt onder andere het Noordhollands Dagblad gedrukt. Hij komt in het leerlingstelsel terecht en krijgt een gedegen opleiding zoals die toen binnen de grafische industrie gebruikelijk was. Hij heeft het er helemaal naar zijn zin. De drukkerij heeft ook een studio, waar hij regelmatig uit nieuwsgierigheid binnenloopt en af en toe mee mag helpen. 

Collega’s weten hem al snel te vinden voor het maken van een geboorte- of trouwkaart. Na zijn eerste geboortekaartje in vier kleuren met blinddruk moet hij op het matje komen bij directeur Baas Herman vanwege het gebruiken van zoveel drukgangen voor zo’n eenvoudig kaartje. Hij krijgt een reprimande en of het in het vervolg ietsjes minder kan. Hij is zich echter van geen kwaad bewust. Het zal niet de laatste keer zijn dat Frans de grens opzoekt. Het is zijn gedrevenheid die maakt dat hij tot het gaatje gaat en dit zal altijd zo blijven. 

Het blijft niet bij letters. Ontwerpers als Roger Dean, beroemd vanwege zijn hoezen voor Yes, ontwerperscollectief Hipgnosis en illustratoren Frank Frazetta en Ralph Steadman zetten hem op het spoor van het illustreren, waar hij later veelvuldig profijt van zal hebben. Als leerling-handzetter gaat hij één dag in de week naar de grafische school in de Dintelstraat in Amsterdam, waar hij een klas mag overslaan van dezelfde onderdirecteur die hem eerder ontmoedigde. Daarna volgt hij de avondopleiding lay-out. Hij krijgt les van Jan Brinkman en Ko Veekman, samen met latere Total Design-collega Peter te Bos. Twee jaar later stroomt hij door naar de avondopleiding van de Rietveld. Bij Stumpel gaat hij een dag minder werken. ’s Avonds gaat hij naar school en zijn opdrachten maakt hij in het weekend. 

1977 – Silvester Klijn, geboortekaartje Wouter Hildebrand

1981 – Rietveld Academie, illustratie afstudeerproject 

1979 – Kalender

1977-1981 Gerrit Rietveld Academie
Op de avondopleiding van de Rietveld krijgt hij onder andere les in typografie van Gerard Unger. Op de drukkerij is er weinig werk en Frans verveelt zich. Hij wil naar de dagopleiding. Unger raadt hem dit echter af: ‘De dagopleiding? Dat moet je niet willen, daar word je doodongelukkig met jouw werkmentaliteit.’ 

Unger regelt eind jaren zeventig een afspraak bij drukker Frans Spruijt om te kijken of hij daar aan de slag kan. Spruijt vraagt zich af of Wim Crouwel zijn werk wel eens heeft gezien. Frans is verbaasd, Crouwel is zijn grote held! Vrijdag is zijn vrije dag en dan bezoekt hij regelmatig het Stedelijk Museum en Museum Fodor. Hij heeft Crouwel en Total Design leren kennen door de catalogi van het Stedelijk, die hij fanatiek verzamelt. Crouwels werk heeft een hoge mate van abstractie die indruk maakt. Daarnaast is hij gefascineerd door de experimenteerdrift, het lef en het resultaat. 

1982 – Total Design, Randstad Revue

1882 – Total Design, Jantje de Goede illustratie advertentie

1988 – Total Design, Jantje de Goede mascotte

1979-1985 Total Design
In 1979 komt er een plek vrij in het team van Jolijn van de Wouw. Die zoekt echter een ervaren ontwerper maar introduceert Lieshout wel bij Ben Bos. Die is enthousiast en neemt hem aan. Ben geeft hem het vertrouwen en de ruimte. Als het mis gaat met zijn eerste illustratieopdracht (voor een jaarverslag van Randstad met als thema ‘sport’ – daar heeft Lieshout niet veel mee) is dat geen probleem. Hij komt er achter dat hij zich goed voelt bij het illustreren maar wel moeite heeft met sterk gekaderde opdrachten. Hij werkt veel voor Randstad, samen met Wim Verboven, en maakt onder andere het blad Randstad Revue. Daarnaast werkt hij voor HVO (Hulp voor Onbehuisden) en voor Jantje de Goede, een toeleverancier van halffabrikaten voor banketbakkers. 

In die tijd bezoekt hij uit nieuwsgierigheid ook andere ontwerpbureaus om zich te oriënteren op het vakgebied. Hij begint met het aanleggen van een dia-archief van werk van internationale ontwerpers. Mede door het inrichten van de traditionele ‘gangtentoonstellingen’ bij TD komt hij in gesprek met Jelle van der Toorn Vrijthoff, die niet lang daarvoor de overstap heeft gemaakt vanuit de Staatsdrukkerij. Er is een klik en hij verhuist naar diens team. Lieshouts visuele kijk op het vakgebied sluit goed aan bij die van Van der Toorn Vrijthoff, waarbij ‘functionaliteit met minder dogmatische criteria’ meer ruimte moet geven aan een vrijere vorm en impulsieve creativiteit. 

1985 – Typografiewens

1983 – Kunstenaars Vereniging Hoorn

Onderwijs en Wetenschappen
De eerste opdracht waarbij die samenwerking op zijn plek valt is de huisstijl voor het Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen. Samen met Van der Toorn Vrijthoff en stagiair Lex Reitsma stort ambachtsman Lieshout zich in een zeer ambitieus en in de uitvoering extreem arbeidsintensief traject. Total Design ontwerpt de basis, een uitgebreide toolkit om alle aspecten van het ministerie onder handen te nemen. De basis is een eenvoudig logo, met in twee gewichten van de Univers de naam van het ministerie, aangevuld met een driehoek, een vierkant en een cirkel in geel. De stijl er omheen is rijk, waarbij uitgebreid geëxperimenteerd mag worden met nieuwe tekstkaders en lijnen, gelaagdheid en geïntegreerde fotografie. Het gebruik van lijnen als zichtbare verbinding tussen tekst en beeld wordt een karakteristiek element van zijn werk. 

1982 – Total Design, Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen, verkorte versie beeldmerk met Jelle van der Toorn Vrijthoff

1983 – Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen, schetsontwerp huisstijl brochure

Die stijl is deels geïnspireerd op het werk van de door Lieshout bewonderde Duitse ontwerper Wolfgang Weingart, wiens stijl ook wel omschreven wordt als ‘Swiss punk typography’. Ook het levendige werk van de Amerikaanse April Greiman is van grote invloed. Het toelaten van flexibiliteit in de vormgeving is onderdeel van de stijl van het ministerie, wat op dat moment een rigoureuze breuk is met de ietwat stijve doctrine van TD. Het wordt allemaal gecreëerd met snijpasser, Rotringpen, en teken- en snijfilm. Later zal met verbazing en ontzag worden teruggekeken op dit project, omdat het bijna onvoorstelbaar is dat het allemaal met de hand ontworpen en uitgevoerd is. 

Lieshout manifesteert zich in het OenW-project maniakaal als het gaat om de uitvoering. Deze gedrevenheid bezorgt hem een bijzondere positie binnen Total Design. Hij wordt samen met Reynoud Homan gevraagd om het Total Design-boek te ontwerpen. Het is 1983, hij is 27. 

1983 – Total Design, omslag ontwerp: Total Design

Ontwerp: Total Design heeft een zeer onorthodoxe lay-out, gebaseerd op twee in elkaar geschoven vierkanten die licht gedraaid zijn ten opzichte van elkaar. Het boek wordt de grote doorbraak voor Lieshout. Het veroorzaakt internationaal een vloedgolf aan overwegend positieve publiciteit en bevestigt het grafisch leiderschap van het bureau. Intern is het echter niet zonder slag of stoot gegaan. Alles wordt op een schaaltje gewogen en zelfs het ontwerp van het woord Ontwerp in de titel veroorzaakt een interne polemiek. Lieshout kiest voor een overdadige potpourri van Univers-gewichten, waar niet iedereen zich in kan vinden. Het is uiteindelijk Wim Crouwel die de knoop doorhakt met een minimale ingreep: ‘Maak de e wat zwaarder, dan is het goed’. Hiermee is de kous af, tot verbazing van Lieshout. 

De Aesthedes
In 1982 wordt Van der Toorn Vrijthoff benaderd door Claessens Product Consultants in Hilversum. Claessens is van oorsprong een bedrijf dat verpakkingen maakt. Daarbij maken ze gebruik van geavanceerde technologie die intern is ontwikkeld: een ontwerpcomputer, de Aesthedes. Deze moet klaar worden gemaakt voor de markt en Van der Toorn Vrijthoff neemt Lieshout mee naar Claessens om te kijken wat de mogelijkheden zijn. Het is een forse machine met drie grote 20” beeldschermen die zestien miljoen kleuren kunnen weergeven, een unicum op dat moment. TD zelf koopt het eerste exemplaar voor enkele tonnen. Hij krijgt een basiscursus voor de Aesthedes, die door Jelle van der Toorn Vrijthoff wordt gegeven; er is niemand anders. Hij kan eindelijk uitvoeren wat hij in gedachten heeft met een ongekende precisie. 

Het is het affiche voor een tentoonstelling van Marijke de Goey in 1984 waarin hij begint te experimenteren met vervormde haarscherpe typografie en een lijn die vloeiend van dun naar dik loopt. 

1984 – Total Design, De Beyerd affiche Marijke de Goey

1984 – Gitta Fischer, uitnodiging huisopwarming

De nieuwe digitale mogelijkheden passen perfect bij Lieshouts liefde voor het ambacht en zijn aandacht voor detail. Hij is illustratief aangelegd, kan zijn fantasie kwijt en hoeft niet langer eindeloos veel tijd te steken in het met de hand tekenen van perfecte curves, want met de Aesthedes kun je volmaakte splines maken en manipuleren. Samen met Van der Toorn Vrijthoff verkent hij de mogelijkheden van het systeem. Terugkijkend kun je stellen dat Lieshout en Van der Toorn Vrijthoff aan de basis hebben gestaan van de digitalisering van het grafisch ontwerpvak met hun baanbrekende werk. 

Prullenbak
Lieshout raakt steeds meer bedreven op de Aesthedes. In 1986 ontwerpt hij het jaarverslag voor SEP, het samenwerkingsverband van elektriciteitsproducenten in Nederland. Geïnspireerd op tekeningen van Peter Struycken ontwerpt hij complexe patronen. Hij bedenkt een nieuwe paginering en de omslag is met gestanste gaten en complex drukwerk een huzarenstukje. Na het afleveren van het drukwerk krijgt teamleider Ben Bos echter een woedende directeur van SEP aan de lijn: ‘Wat denkt u wel dat u geleverd heeft. Is dit een jaarverslag? Denkt u dat we dit aan onze relaties gaan geven? 

1986 – Sep Jaarverslag, 1e en 2e druk

Meneer Bos, dit gaat de prullenbak in. Hier moeten we een gesprek over hebben.’ De man valt onder andere over extreem gedetailleerde stijlelementen en verspringende paginacijfers die volgens een ingenieus systeem meelopen met het hart van de foto’s. In een wegrestaurant bij Utrecht weten projectleider Joost Klinkenberg, Ben Bos en Lieshout de brand te blussen. TD past het ontwerp aan en SEP betaalt de kosten voor de herdruk. Lieshout vindt het onredelijk omdat in het proces ernaartoe geen bezwaren zijn geuit, maar hij haalt alle zogenaamde ‘gekkigheid’ eruit. Een optelsom van factoren heeft geleid tot dit debacle. Klinkenberg had het vertrouwen van teamleider Bos, maar was jong en onervaren. Hij gaf Lieshout te weinig kaders, waardoor die zijn eigen pad koos en de ruimte nam. 

1988 – Decemberzegel

1988 – 4 zegels uit het relatiegeschenk voor PTT-post zegelwaarden

1988 – 4 zegels uit het relatiegeschenk voor PTT-post zegelwaarden

Zegels
Op voorspraak van Wim Crouwel komt Lieshout in 1986 in het boek Experiment Design van Igildo G. Biesele terecht, een inmiddels klassieke internationale uitgave met experimenteel grafisch ontwerp van toonaangevende ontwerpers. Naast het project voor het ministerie van OenW wordt er drukwerk getoond dat Lieshout heeft gemaakt in de privésfeer. Een gedurfde keuze, die erg goed uitpakt. Het boekt opent zelfs met zijn hoofdstuk. 

Hij blijkt wonderwel de tijdgeest te grijpen en zijn naam is internationaal gemaakt. Dit leidt onder andere tot een postzegelopdracht in 1988. Hij wordt gebeld door Henk Gilhuis van de Dienst Esthetische Vormgeving van de PTT: Lieshout mag de decemberzegels ontwerpen, een grotere eer voor een ontwerper in Nederland is bijna niet denkbaar. In het verlengde hiervan ontwerpt hij een exclusief relatiegeschenk met tweehonderd zegels ter gelegenheid van de verhuizing van PTT Post Zegelwaarden naar Johan Enschedé in de Waarderpolder in Haarlem. 

1985 – Nico Lieshout en Marja Hazehof, trouwkaart
1992 – Harry Stork, affiche 9e Amsterdams vliegerfeest

1985-1992 Afrika en TD
In de periode tot 1985 is er wat betreft zijn werkdrift geen houden aan. Hij stelt zich binnen het bureau op als een kluizenaar en heeft zo zijn eigen gewoontes. Als het mooi weer is begint hij om acht uur ’s ochtends, om vervolgens om twaalf uur naar het strand te trekken. Om zes uur ’s avonds zit hij weer achter zijn bureau, om pas om tien uur de deur achter zich dicht te trekken, omdat het in de hitte zonder airco onmogelijk is om schetsen en instructies te maken op transparant papier. 

Niet iedereen binnen TD kan hier begrip voor opbrengen, maar zijn stoïcijnse, autonome maar ook heel vriendelijke houding maakt dat hij ermee wegkomt. Hij maakt lange dagen, soms tot één uur ’s nachts, wat op den duur een onhoudbare situatie oplevert. Hij raakt teleurgesteld in wat het harde werken uiteindelijk oplevert en besluit om in 1985 ontslag te nemen en een jaar door Afrika te gaan reizen, deels gefinancierd door privéklussen. 

De reis begint in Londen, waar hij in het British Museum inspiratie opdoet bij de afdeling boeken. Onderweg komt hij in contact met andere culturen. Zo raakt hij in het Islamitisch Museum van Caïro diep onder de indruk van de zeggingskracht van de typografie in oude korans; ‘de islam staat immers niet toe dat afbeeldingen van mensen worden gebruikt’. Dit leidt ertoe dat Lieshout zich bekwaamt in expressievolle typografie, wat veelvuldig zal terugkomen in zijn werk. 

Op reis houdt hij contact met Nederland. De briefwisseling met dierbare vrienden en vriendinnen, onder andere bij TD, gaat via zijn ouderlijk huis. Zo ontvangt Lieshout onderweg het sociaal jaarverslag van OenW, dat hij net voor zijn vertrek in schets afgerond heeft, samen met een zeer lovend getuigschrift van Jelle van der Toorn Vrijthoff. Hierin schrijft deze onder andere: ‘Zijn ambitie om steeds  de grenzen van de toelaatbaarheid in de vormgeving van visuele communicatiemiddelen te willen verleggen heeft als inspirerend voorbeeld mogen dienen voor veel van zijn collegae’.

1990 – Total Design, suikerunie Jaarverslag 1989

1991 – Total Design, Macobouw brochure

1987 – Total Design, Cam Implants beeldmerk

1989 – Total Design, htv architecten beeldmerk

Volkomen relaxed komt hij in 1986 terug. Het geld is op, maar hij krijgt het aanbod om weer in dienst te komen bij Total Design. Het is kiezen tussen de bijstand of een baan. Hij gaat voor een tweede periode bij Total Design, gelouterd, gemotiveerd en nog steeds met passie maar minder maniakaal dan voorheen. Hij werkt aan prachtige jaarverslagen voor de Suiker Unie, geïnspireerd op Islamitische motieven die hij in het Midden-Oosten heeft gezien, de huisstijl voor Macobouw, Cam Implants, HTV architecten, Bax Nyst & Zwartkruis, Stibbe & Simont, de nieuwe huisstijl voor Total Design zelf, Jantje de Goede en het Holland Dance Festival. 

1986 – Total Design, nieuwjaarskaart 1987

1991 – Total Design, affiche Holland Dance Festival The Hague

Vrijwel alles maakt hij op de Aesthedes, de helse machine, de sublieme spirograaf – een term van Ben Bos, waarin enige ironie doorklinkt – waarmee Lieshout dingen kan uitvoeren die hij anders nooit zou hebben kunnen maken. Bij TD ligt ook de opdracht te wachten voor een nieuw boek over het werk van het bureau in de jaren tachtig. Met extreme kadreringen van foto’s en zetwerk waar niets recht aan is zoekt hij zoals altijd de grens op. Zelf vindt hij de experimentele introductiepagina’s van Total Design de jaren tachtig het meest geslaagd. 

1989 – Total Design, introductiespread ontwerp, Total Design de jaren tachtig

Hij geeft in die periode ook les aan de Academie St. Joost in Breda, de Academie van Beeldende Kunsten (nu Willem de Kooning Academy) in Rotterdam en gastlessen in Berlijn. In Berlijn kijken ze toch ietwat vreemd op als hij de studenten een vrije opdracht geeft met als resultaat Dada-achtige ontwerpen. Ze verwachten immers structuur en stramientypografie van een TD ontwerper. Veel later geeft hij gastlessen in Canada aan het Département de Design aan de Université du Québec à Montreal, samen met de Franse ontwerper en typograaf Philippe Apeloig.

1992-1999 Design Connection
Net als elk gerenommeerd bureau krijgt ook Total Design te maken met break-outs. In 1992 besluiten Olga IJspeert en Wim Verboven het bureau te verlaten om Design Connection op te richten. Het basis-idee achter het nieuwe bureau is design en positionering te integreren. Niet de ideeën van de ontwerper, maar de uitgangspunten van het bedrijf bepalen de huisstijl en vormgeving. Enkele andere TD’ers besluiten mee te gaan. 

Lieshout wil ook graag maar wil wel de zekerheid dat er voldoende werk voor hem is en dient zijn ontslag pas na enkele maanden in. Ontslag nemen ligt uiteraard gevoelig, dus kan hij niet vertellen waar hij precies naartoe gaat. Het wordt voor hem een periode van koorddansen binnen Total Design, want iedereen vraagt zich natuurlijk af wat hij gaat doen. Maar hij neemt het risico, ondanks het feit dat hij in deze periode ook net vader is geworden van zijn zoon David Roman en hij samen met zijn toenmalige vrouw Linda Grewer voor het eerst een huis heeft gekocht. Lieshout weet dat hij de Aesthedes zal gaan missen maar leert in korte tijd de opkomende Apple hardware en Adobe software te gebruiken. 

1997 – Design Connection, Randstad Magazine Terzijde

1999 – Design Connection, Omslag aanbesteding opdracht PTT

In deze periode is in zijn werk de eigentijdse invloed van ontwerpers als Neville Brody en David Carson voelbaar. Hij weet er echter een persoonlijke draai aan te geven, zoals bij het blad Randstad Terzijde.

Nieuw Sinfonietta Amsterdam is een privéklant, waarvoor hij prachtige affiches en brochures maakt. Deze klant wordt net als zijn andere privéklant, architectenbureau Wilmink, ondergebracht bij Design Connection. 

1993 – Design Connection, Nieuw Sinfonietta Amsterdam, seizoensbrochure

1992 – Design Connection, Globe CD-omslag

1993 – Design Connection, Globe CD-omslag

Via Nieuw Sinfonietta komt hij in contact met Globe, een platenmaatschappij voor klassieke muziek. Hij zal de jaren erna een honderdtal sterk typografisch geörienteerde cd-hoezen ontwerpen, waarbij hij gelukkig is met de vrijheid die hij krijgt. Hij heeft slechts één dag per hoesje maar kan zich helemaal uitleven. De beperkte tijd vormt geen belemmering. 

Zijn droomproject komt echter uit België, via Barco Graphics, met als opdrachtgever grafisch innovator Frank Adegeest: verpakkingen, advertenties en brochures voor ‘Strike!’ en ‘Creator’, ontwerp- en pixelmanipulatiepakketten die ver vooruitlopen op wat Adobe op dat moment op de markt heeft en waarvan de software voortborduurt op die van de Aesthedes.

1996 – Design Connection, Barco Graphics
Omslag Strike! brochure / Detail Strike! brochure / Detail illustratie Creator / Verpakking Strike!

1999-heden Cascade
In 1999 fuseert Design Connection met Concepts Design van Robert-Jan Hofhuis. De nieuwe naam wordt Cascade visuele communicatie. Na de fusie neemt het bureau fors in omvang toe, waardoor ook de organisatiestructuur verandert. Net als vroeger bij Total Design wordt Lieshout ook hier ingedeeld bij een team, hoewel zijn individualistische instelling hier niet goed bij past. Daarnaast verandert de vrije positie van ontwerper/adviseur – zoals hij die bij Total Design had – langzaam in een rol waarbij de ontwerper wordt gevraagd in te spelen op een al gearticuleerde vraag door de klant. Omdat dit niet makkelijk is voor Lieshout wordt hij voortaan pas in de tweede fase van een project ingezet. Hierdoor kan hij zich vooral toeleggen op het verder doorontwikkelen van ideeën van collega-ontwerpers. Met name zijn ‘vorm- en stijlvastheid’, het talent om zaken consequent door te voeren, komt hierbij goed van pas, evenals zijn hang naar perfectie en oog voor detail. 

Zijn uitgebreide grafische kennis wordt daarnaast benut bij het ontwikkelen van basisdocumenten voor jaarverslagen, waarbij zijn klassieke typografische achtergrond en ‘stramiendenken’ goed van pas komen. Heel verrassend en innovatief zijn de ontwerpschetsen voor de rekeningafschriften van de SNS Bank. Zowel vormgeving als tekst worden letterlijk ‘omgegooid’ en aangepast aan de verschillende doelgroepen, waaronder voor het eerst ook jongeren. 

2017 – Letterontwerpen

2017 – Letterontwerpen

2015 – Cascade, Provincie Overijssel, Panorama Overijssel details en totale visual

Het ontwikkelen van de nieuwe huisstijl van de provincie Overijssel biedt hem de kans om zijn creativiteit weer volledig aan te boren. Wat start als een regulier huisstijlproject wordt uiteindelijk een omvangrijk en langdurig traject, waarin hij onder andere de bewegwijzering en vormgeving van de glazen wanden van het Provinciehuis in Zwolle ontwerpt. Door het volle vertrouwen en de goede relatie met de klant kan hij, steeds in overleg, zijn grenzen verder verleggen. Het experiment met vorm, ruimte, kleur en transparantie geeft hem nieuwe energie, of zoals Lieshout zelf zegt: ‘Ik kon weer schaatsen op glad ijs’. Het eindresultaat is een prachtig vormgegeven omgeving voor zowel de werknemers van het Provinciehuis als de vele bezoekers.

2015 – Cascade, glasvisual Twentehuis ontwerp en detail

Tot op de dag van vandaag is het ruimtelijk ontwerpen, ofwel het ontwerpen van, voor en in de ruimte, de specialiteit waarin Lieshout uitblinkt. Zonder precies te kunnen uitleggen waarom, voegt zijn werk voor bijvoorbeeld het bondskantoor van de KNZB in Nieuwegein, het Gemeentehuis in Venlo en de kantoren van OsiraGroep en Woonbron in Rotterdam, precies de juiste sfeer toe aan zowel het gebouw als de organisatie die het gebouw gebruikt. Hij heeft er een goede intuïtie voor. Daarnaast zijn het zijn diepgaande kennis van het grafisch vak en zijn niet aflatende passie voor vorm die Lieshout tot een zeer gewaardeerde senior ontwerper bij Cascade maken.

2008 – Cascade, OsiraGroep, glasdecoratie en bewegwijzering hoofdkantoor

2010 – Cascade, Gemeente Amsterdam bewegwijzering stadsdeel Zuid

2017 – Cascade, Gemeente Venlo pictogrammen

2003 – Fli Design, Booyabase beeldmerk

2015 – Fli Design, Gerard Borkus logo

2017 – Fli Design, Marianne Vloetgraven beeldmerk

2015 – Cascade, Koninklijke Nederlandse Zwembond beeldmerk

2017 – Cascade, Koninklijke Nederlandse Zwembond beeldobjecten

Vrij werk
Lieshout heeft ook freelance opdrachten, die hij alleen aanneemt als hij voldoende creatieve ruimte krijgt. Dit is meestal geen probleem omdat ze hem kiezen op zijn persoonlijke grafische stijl. In 2001 ontmoet hij zijn huidige vrouw, actrice Marianne Vloetgraven, en zij introduceert hem in een milieu van acteurs, schrijvers en schilders. Hij ontwerpt onder andere een kunstboek voor schilder Leo Schatz.

 
In totale vrijheid en respect voor elkaars vakmanschap gaan de schilder, twee dichters (Machtelt van Thiel en Jos van Hest) en Lieshout aan de slag om het werk van Schatz te vangen in beeld en taal. Hierin vindt hij een nieuwe uitlaatklep. Hij kan zich helemaal uitleven met het minimale kader van de gedichten, wat resulteert in kleurrijk, gelaagd, intrigerend en sterk typografisch georiënteerd werk. Hier ligt uiteindelijk toch zijn liefde.

2016 – Fli Design, Stichting Leo Schatz, voorzijde winkel speciale uitgave van het kunstboek, Leo Schatz ‘in ieder hoofd zit een ander hoofd’

2016 – Fli Design, Voorzijde boek Wim Verboven ‘Zinkplaten en planken’

2017 – Typografisch schilderen
Gedicht in ieder hoofd zit een ander hoofd’
Gedicht ‘koppoters’

2016 – Typografisch schilderen
‘Wat een wereld’

2017 – Typografisch schilderen
‘Maanmannetje’

2017 – Typografisch schilderen
‘Fuck You Pay Me’

2017 – Typografisch schilderen, gedicht ‘Dag’

2018 – Geisha, vrij werk

Dit inspireert Lieshout tot het verder uitbouwen van een oeuvre van bijzonder speels en vrolijk typografisch werk. Soms glashelder, soms een spannende puzzel. Zijn vrije typografisch werk is voor hem schilderen met letters, waarbij de leesbaarheid nu en dan ondergeschikt is. Hij maakt beeld met typografie, waarbij het proces ernaartoe haast boeiender is dan het resultaat. Voor hem vormen letters niet alleen woorden maar hebben ze van zichzelf ook betekenis. Woorden zijn niet alleen om te lezen maar ook om naar te kijken en te beleven. Zijn vrije werk levert hem meerdere solo- en groepstentoonstellingen op: bij Artemis Amsterdam, Galerie Sopit, het stadhuis van Castricum en ’t Huis aan de Amstel. Het is te zien op flidesign.nl

2018 – Typografisch schilderen, work in progress


Frans Lieshout
geboren op 21 augustus 1956, Hoorn


Auteur Jeroen van Erp, oktober 2018
Eindredactie: Sybrand Zijlstra
Portret foto: Aatjan Renders